Diyabet Okulu Uygulama Esasları
- Rehberde yer alan konuları kapsayan temel diyabet eğitimini almak her diyabetlinin hakkıdır.
- Eğitim tanıdan sonra diyabetlinin eğitime hazır hale geldiği en kısa süre içinde verilmelidir (Tablo 1 ve 2).
- Tüm eğitim boyunca “Diyabetli Bireyler İçin Eğitimci Rehberi” kitabında önerilen interaktif eğitim yöntemleri kullanılmalıdır.
- Diyabetli bireyin diyabet okulunun ilk dersi olarak ilk modülü tamamlaması gerekir. Bu temel konuları takiben önerilen diğer konular ile devam edilir. Tablo 2’de belirtildiği şekilde eğitim modüllerinin tümünü tamamlayan diyabetliye “Diyabet Okulu Diploması” verilir.
- Diyabet Okulu kapsamında ele alınan modüllerden “İnsülin tedavisi” modülü eğitimi bireysel verilmelidir. Grup eğitimlerinde insülin tedavisi genel hatlarıyla bahsedilmesi yeterli olacaktır. Bununla birlikte insülin kullanan her diyabetliye diploma verilebilmesi için bu modülün eğitimini de alması zorunludur.
- Daha önce diyabet eğitimi almış olan bireyler ihtiyaçlarına göre tekrar ilgili modüllerde eğitim almak üzere yönlendirilmelidir. Benzer şekilde diyabet eğitimini tamamladıktan sonra insülin tedavisi başlanan tip 2 diyabetliler, insülin tedavisi konusunu alması için yönlendirilmelidir.
- Tıbbi beslenme tedavisi konusu diyetisyenin programına göre planlanmalıdır. Diyabetlinin beslenme eğitimine uyumu için önce diyabetin temelini bilmesi gerektiğinden, beslenme eğitimi verilmeden önce mutlaka “1. modül” eğitimi tamamlanmalıdır.
- Diyabette fiziksel aktivite eğitimi için mümkünse fizik tedavi rehabilitasyon kliniği ile işbirliği yapılarak fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanı veya yetkin bir fizyoterapistin bu eğitimi vermesi sağlanmalıdır.
- Diyabetlilerin, hastanenin, dahiliye veya endokrin kliniğinin ve diyabet eğitiminde görev alacak eğitimcilerin olanakları kapsamında haftalık veya yıllık bir program takvimi yapılmalıdır
- Gebelik öncesi diyabet tanısı olan gebelerin ayrı bir grup olarak eğitime alınması önerilir.
- Her diyabetlinin diyabet eğitimi tamamlandıktan sonra bu bilgi diploma belge no’su ile birlikte hasta dosyasına kayıt edilmelidir.
- Hastanede yapılan eğitim çalışmaları ile beraber, diyabet okulu diploması verilen hasta sayısına da yaş ve cinsiyet belirtilerek yer verilmelidir.
Diyabet Eğitim Rehberi içinde yer alan konular Tablo 1’de açıklanmıştır. Tabloda toplam 6 eğitim modülü ve önerilen süreler belirtilmiştir.
Tablo 1. Eğitim modülü konuları ve önerilen süreler
Modüller | Konular | Süre (dak) | Önerilen Toplam Süre (dak) |
1. modül | Diyabette Genel Bilgiler | 30 | 45 |
Diyabetin Oluşum Mekanizması / Fizyopatolojisi | 15 |
2. modül | Tıbbi Beslenme Tedavisi | 60 | 60 |
3. modül | Diyabette İnsülin Dışında Kan Şekerini Düzenleyici İlaçlar | 60 | 60 |
4. modül | Diyabetin Akut Komplikasyonları | 45 | 90 |
Diyabetin Kronik Komplikasyonları | 45 |
5. modül | Diyabette Fiziksel Aktivite/Egzersiz | 20 | 80 |
Diyabetle Yaşam | 60 |
6. modül | İnsülin tedavisi | 60 | 60 |
Tablo 2. Diyabetin tipi ve tedavisine göre diyabetlinin tamamlaması gereken eğitim modülleri.
| Modüller |
İnsülin kullanmayan tip 2 diyabetliler için | 1 + 2 + 3 + 4 + 5 |
İnsülin + OAD kullanan tip 2 diyabetliler için | 1 + 2 + 3 + 4 + 5 + 6 (6. Modül bireysel eğitimle tamamlanmalıdır) |
Sadece insülin kullanan tip 2 diyabetliler için | 1 + 2 + 4 + 5 + 6 (6. Modül bireysel eğitimle tamamlanmalıdır) |